Miejscowość Ruské

Pierwszy dokument dotyczący miejscowości Ruské pochodzi z 1585 r., kiedy ludność miejscowa po pierwszy raz została opodatkowana podatkiem poprzez węgierskiego króla. Jej nazwa dowodzi, że jej założycielami byli Rusini.

Została założona na terytorium dóbr Drugeth. Ich własnośćią, lub ich spadkobiercy była do początku XVIII wieku. Każdego roku mieszkańcy wsi Ruské przekazywali ziemianinom podatki i świadczenia typowe dla wiosek zarządzanych na prawie wołoskim, polegające na przekazywaniu obowiązkowych płatności finansowych i w naturaliach, takich jak owce, ser, dywany wełniane, pasy dla koni, skórki lisie, wosk pszczeli, owies, jaja, masło i gonty.

W 1600 r. było we wsi 14 zamieszkałych domów poprzez chłopów pańszczyźnianych i dwa lub trzy domy sołtysów. Liczba gospodarstw domowych we wsi nie zmieniała się znacząco w XVII wieku. Na początku XVIII wieku (1703 r.) v gospodarstwach sołtysów hodowano razem 27 wołów, 13 koni, 19 krów, 112 owiec, 32 świnie i 13 kolonii pszczelich, a w gospodarstwach chłopów pańszczyźnianych 7 wołów, 1 koń, 42 owce, 5 świń i 3 ule. Ówczas zamieszkane były tylko 4 gospodarstwa pańszczyźniane, a aż 17 porzucono. W 1715 r. we wsi wybudowano młyn, a w 1728 r. karczmę.

Pierwsza wzmianka o drewnianym kościele pw. św. Michała Archanioła pochodzi z 1732 r. Stał na miejscu Sybudki nad potokiem Boutou. Budowa murowanego kościoła pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny rozpoczęła się w 1765 r., a została zakończona w 1799 r. Z powodu budowy zbiornika wodnego Starina świątynię zburzono w 1986 r. W jej miejscu stoi dziś drewniana kaplica. Według lokalnych informacji pod Przełęczą nad Roztokami Górnymi w dawnej przeszłości znajdował się klasztor prawosławny – monastyr. Chociaż jego istnienie nie zostało potwierdzone na piśmie, z obecnie nie istniejącej murowanej świątyni do dziś zachował się dzwon z 1605 r.

Zapis dotyczący harnaśa zbójników Fedora Fakaša z wsi Ruské został zachowany z 1648 r. W tym roku jego drużyna zbójnicka przeprowadzila napad na dobra Vysočanskiego w mieście Borynja (obecnie Ukraina). Harnaś podczas napadu został schwytany, osądzony i skazany na karę śmierci przez powieszenie w Sanoku (obecnie Polska).

W tzw. Dziewięciu pytaniach Marii Teresy z 1772 r. dowiadujemy się po raz pierwszy o istnieniu szlaku handlowego prowadzącego przez Przełęcz nad Roztokami Górnymi. Stymulował on rozwój furmaństwa i innych rzemiosł w wiosce, takich jak np. druciarstwo i tkactwo. Szlak ten znajdował się w połowie XIX wieku we wsi i pod Przełęczą nad Roztokami Górnymi i jego trasa prowadziła poza ówczesnym obszarem wioski. Właścicielami dóbr w tym okresie była dynastia ziemska Szizmay.

Podczas pierwszego spisu ludności na Węgrzech było tutaj 89 domów i 598 mieszkańców. W porównaniu z okolicznymi wioskami na przełomie XVIII i XIX wieku były w większym zakresie hodowane owce. Kolejny okres XIX wieku upłynął pod znakiem ubóstwa i epidemii cholery, które spowodowały emigrację głównie do Ameryki. Ten okres przypomina krzyż przy drodze w górnej części wioski, zbudowany przez rodaków z Ameryki.

Na życie wsi znacząco wpłynęły obie wojny światowe w XX wieku, które oprócz ofiar wojen spowodowały ogromne szkody materialne. Po pierwszej wojnie światowej zbudowano w wsi koszary straży finansowej i pierwszy dom kultury w powiecie Snina.

W latach 1939 – 1944 wieś przypadła do Węgier. W tym czasie przez Przełęcz nad Roztokami Górnymi ustanowiono przejście graniczne z organami celnymi między Węgrami i Niemcami. W 1940 r. odnotowano tu największą liczbę populację w historii (970). Została wyzwolona przez Armię Czerwoną 8 października 1944 r. po zaciętej walce o Przełęcz nad Roztokami Górnymi. Wydarzenia te upamiętnia dziś pomnik Armii Czerwonej pod Przełęczą nad Roztokami Górnymi.

Po II wojnie światowej odnowiono domy rodzinne we wsi. W latach 50 powstało tu jedno z pierwszych państwowych gospodarstw rolnych w ramach powiatu Snina. W jego ramach została zbudowana w 1950 r. owczarnia. PGR przestało istnieć w 1953 r. Do czasu przesiedlenia się mieszkańcy wsi poświęcili się rolnictwu prywatnemu.

W 1967 r. we wsi wybudowano nową szkołę. W 70 latach XX wieku zbudowano kilka wyciągów narciarskich i schronisk dla turystów. Stagnacja w rozwoju wsi nastąpiła w związku z decyzją o budowie zbiornika wodnego Starina. Wieś zanikła w 80 latach XX wieku. Większość mieszkańców przeniosła się do miast Snina i Humenné.

Napisz do nas komentarz

0 komentarzy:

Dodaj komentarz

Chcesz się przyłączyć do dyskusji?
Feel free to contribute!

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *